به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، روز ۲۴ آبان ماه هر سال در تقویم کشورمان، به عنوان "روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار" نام گذاری شده است. علت نام گذاری این روز به دلیل ارزش والای کتابخوانی و رشد فرهنگ کتابخوانی در جامعه است. نقش کتابداران در کتابخانه ها، به عنوان رابطی برای فرایند ارتباط محقق و کتاب و کتابخانه است و اوست که می تواند مسیرهای ناشناخته را به محقق نشان دهد. این روز بهانه خوبی بود تا از کتابداران نیز یادی کنیم که در گوشه گوشه شهرهای مختلف کشور عزیزمان و در مدارس علمیه، مشغول خدمت رسانی در عرصه تحقیق و پژوهشگری به پژوهشگران هستند.
خانم نیره وحید اسدزاده، کتابدار مدرسه الزهرا(س) شهرری است که از اواخر سال ۱۳۸۳ تاکنون به عنوان کتابدار مشغول فعالیت است. با این کتابدار نمونه گفتگویی انجام دادیم که در ادامه تقدیمتان می شود:
به نظر شما که به عنوان کتابدار همواره با کتاب مانوس بوده اید، می توان فرهنگ کتابخوانی را در جامعه نهادینه کرد و گسترش داد؟
اگر کتاب بر اساس نیاز جامعه تألیف و گردآوری شود و جوابگوی سؤالات و نیازهای جامعه باشد، تا حدودی می توان فرهنگ کتابخوانی را در جامعه گسترش داد.
جایگاه کتاب و کتابخوانی در حوزه های علمیه خواهران و میان بانوان طلبه چگونه است؟ و چقدر با کتاب اُنس دارند؟
در حال حاضر بیشتر خواهران طلبه به علت مشغله های خانه و خانواده و درس های حوزه، از طریق فضاهای مجازی اعم از کتابخانه های مجازی و کتاب های صوتی با کتاب اُنس دارند و از آن استفاده می کنند. البته بیشتر مواقع برای تحقیق، تبلیغ و تدریس خود به کتابخانه مراجعه می کنند و از منابع آن بهره می گیرند..
استقبال خواهران طلبه مدرسه خودتان از کتاب ها و کتابخانه به چه صورت است؟
بیشتر مراجعان ما طلبه ها و اساتیدی هستند که برای تحقیق، تبلیغ و تدریس نیاز به کتاب دارند و معدودی نیز برای مطالعه آزاد از کتابخانه استفاده می کنند.
سختی های کار کتابداری چیست و چگونه می توان کتابدار خوبی بود؟
یک کتابدار علاوه بر کارهای ثبت، چینش و امانت کتاب و آگاهی کامل از کتابداری، باید بتواند جوابگوی نیاز مراجعه کنندگان باشد. سختی کار کتابداری در همین پاسخگو بودن به نیازهای مراجعه کنندگان است. یک کتابدار خوب و نمونه؛ کتابداری است که بتواند با حوصله و صبوری کامل علاوه بر نظم درکارهای کتابداری، جوابگوی نیاز محقق و پژوهشگر باشد.
رقابت قالب های جدید برای ارائه محتوا مانند نرم افزارها یا پادکست ها و کتاب های صوتی و دیجیتالی را با کتاب های چاپی و کاغذی چگونه می بینید؟کدامیک بیشتر از سوی مخاطبان حوزوی و البته مخاطبان عموم مردم استقبال می شود؟
البته نرم افزارها و پادکست ها و کتاب های صوتی و دیجیتالی به علت سرعت عمل در رسیدن به نتیجه و کم حجم بودن، از استقبال بیشتری برخوردارند، ولی در نهایت آنچه محقق را به نتیجه مطلوب می رساند، ارجاع به کتاب های چاپی است. عموم مردم نیز بیشتر از پادکست ها و کتاب های صوتی و دیجیتالی استفاده می کنند که البته در حال حاضر با طبع جامعه سازگار است و احتمالا بعد از اشباع جامعه دوباره به سمت کتاب های چاپی بازگشت خواهند داشت.
نظرتان راجع به منابع کتابخانه های مدارس علمیه و حوزه ها چگونه است؟ آیا پاسخگوی نیاز مخاطبان هستند؟
منابع کتابخانه های مدارس علمیه تا حدود زیادی پاسخگوی نیاز مخاطبان هست که با اطلاع رسانی درست کتابدار می توان رضایت مخاطبان را جلب کرد.
نقش کتابداران در بحث گسترش فرهنگ کتابخوانی و ترویج علاقه مندی به کتاب و نیز در بخش راهنمایی طلاب در نوشتن تحقیق و پژوهشی خوب و عمیق، چگونه است؟
نقش کتابدار در راهنمایی طلاب جهت نوشتن تحقیق و پژوهش بسیار مؤثر است به گونه ای که اگر پژوهشگر به کتابخانه مراجعه نماید و کتابدار منابع متقن و مورد نیاز پژوهشگر را در خدمتش قرار دهد، مطمئناً در این صورت است که آن پژوهشگر می تواند پژوهش و تحقیقی عمیق و مؤثر را ارائه دهد.
اینکه می گویند: «بهترین دوست انسان کتاب است» یعنی چه؟
بهترین دوست کسی است که بتواند نقص انسان را کامل کند. و کتاب از آن جهت که انسان را از جهل به سمت دانش رهنمون می کند، این خود یک کمال است؛ بنابراین کتاب بهترین دوست انسان است.
آیا خاطره خاصی از دورانی که به عنوان کتابدار مشغول فعالیت بودید دارید برای مخاطبان بازگو کنید.
خاطرات که زیاد است، اما یکی از آنها اینکه بنده در اواخر سال ۸۳ مسئولیت کتابداری را بر عهده گرفتم و از اوایل سال ۸۴ دنبال برنامه ای بودیم که کتاب ها را در رایانه ثبت کنیم که برنامه کاوش را به کتابخانه ها اهدا کردند. ما شروع به ثبت کتاب در برنامه کاوش کردیم و تا سال ۸۶ که انتقال به کتابخانه جدید را در نظر داشتیم به صورت مجدانه کار کردیم تا کتاب ها ثبت شود. موقع پشتیبان گرفتن از برنامه کاوش، به جای پشتیبان گرفتن، بازخوانی اطلاعات انجام شد و تمام اطلاعات که حدود ۶۰۰۰ نسخه ثبت کتاب بود همه از بین رفت. بعد از شنیدن این جریان بسیاری دلشان برای ما سوخت ولی نمی شد کاری انجام داد ما نیز بعد از سه ماه تعطیلی کتابخانه، باید کتابخانه را بازگشایی می کردیم و از این اتفاق بسیار ناراحت بودیم. ایام مصادف شده بود با شهادت سرور و سالار شهیدان آقا اباعبدالله الحسین(ع). در مراسمی که شرکت داشتم، متوسل به مادر بزرگوارشان شدم و آن بانوی با عظمت که صاحب حوزه ما نیز هستند؛ عنایت فرمودند و به فکر حقیر در همان شب رسید که تمام ایزوهایی که از کتابخانه ملی داشتیم، بدون ویرایش وارد کاوش کنیم و در بین امانت به ویرایش پرداخته و مراجعه کنندگان را نیز پاسخگو باشیم. وارد کردن ایزوها در فردای همان روز انجام شد و از روز بعدش، کتابخانه به صورت رسمی شروع به کار کرد.
گفت و گو از: مریم کلایی